จิ้งจก

        จิ้งจก จัดเป็นสายพันธุ์ของจิ้งจกจัดเป็นสัตว์เลื้อยคลาน (Reptiles) เป็นสัตว์เลือดเย็นล่างกายปกคลุมด้วยเกล็ด สัตว์เลื้อยคลาน มีวิวัฒนาการมาจากสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกในกลุ่ม Labyrinthodont ที่นักชีววิทยาต่างยอมรับในด้านของการวิวัฒนาการ เป็นสัตว์ที่มีเกล็ดปกคลุมผิวหนังทั่วทั้งลำตัวเช่นเดียวกับปลา พบมากในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และแพร่พันธุ์ไปในหลายประเทศทั่วโลก ทั้งแอฟริกาตะวันออก, นิวกินี, เม็กซิโก, มาดากัสการ์, ออสเตรเลีย และหลายพื้นที่ทั่วโลก สามารถพบเห็นได้ทั่วไปตามที่พักอาศัย สำหรับชนิดที่พบได้บ่อยและแพร่หลายที่สุดในประเทศไทย คือ จิ้งจกบ้านหางแบน และจิ้งจกบ้านหางหนาม

ความอันตรายจากจิ้งจก

       การนำโรค มูลจิ้งจก มีเชื้อ ซัลโมเนลล่า ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่ทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษ, โรคไข้รากสาดน้อย หรือไข้ไทฟอยด์, โรคไข้รากสาดเทียม, ลำไส้อักเสบ, โรคอุจจาระร่วง, โลหิตเป็นพิษ อีกทั้งยังสามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อรุนแรงในคน เช่น การติดเชื้อในกระแสเลือด เยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็กเล็กและผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ในรายที่รุนแรงอาจติดเชื้อเข้าไปในกระแสเลือด เยื่อหุ้มสมอง ถึงแก่ชีวิตได้           

การควบคุมและป้องกันด้วยตนเอง

1. จัดเก็บสิ่งของให้เป็นระเบียบไม่วางสิ่งของทิ้งไว้เป็นเวลานานเพื่อไม่ให้จิ้งจกมีแหล่งหลบซ่อน
2. ควบคุมการเปิดไฟบริเวณตัวบ้านหรือสถานประกอบการ เนื่องจากแสงไฟจะเป็นตัวดึงดูดแมลงและสัตว์ขนาดเล็ก ที่เป็นแหล่งอาหารของจิ้งจก
3. ซ่อมซ่อมอุดเปิดจุดรอยแตกหรือรอยแยกตบริเวณโดยรอบของตัวอาคารด้วย ซิลิโคนชนิดต่างๆ แหล่งหลบซ่อนและแหล่งเพาะพันธุ์ของจิ้งจก
4. วางกับดักจิ้งจก

วิธีการจัดการโดยผู้เชี่ยวชาญ
      1.สำรวจตรวจสอบร่องรอยจุดเสี่ยงต่างที่คาดว่าจิ้งจกจะสามารถใช้พื้นที่ดังกล่าวเป็นจุดหลบซ่อนได้
      2.จำแนกชนิดของจิ้งจกเพื่อวิเคราะห์ชนิดและสามารถเลือกวิธีกำจัดได้อย่างถูกต้องตามพฤติกรรมของแต่ละชนิดที่แตกต่างกัน
      3.แนะนำเจ้าของพื้นที่ให้ดูแลเรื่องของสุขาภิบาลเพื่อลดแหล่งอาหารของจิ้งจกบริเวณโดยรอบ
            3.1.แนะนำให้จัดระเบียบสิ่งของไม่ให้เกิดเป็นแหล่งหลบซ่อนและแหล่งเพาะพันธุ์ของจิ้งจก
            3.2.แนะนำการซ่อม อุด ปิด จุดรอยแตกหรือรอยแยกตบริเวณโดยรอบของตัวอาคารด้วย ซิลิโคนชนิดต่าง
      4.ใช้วิธีกายภายและวิธีกลโดยใช้วิธีการจับจิ้งจกออกนอกพื้นที่ เช่น วิธีการ ยิงเคมีแบบโดนตัว(เคมีกลุ่มไพรีทอยไม่สามารถฆ่าจิ้งจกได้แต่สามารถทำให้หยุดการเคลื่อนไหว) หรือ วิธีการใช้กล่องดักจับ เพื่อลดปริมาณตัวเต็มวัยที่สามารถผสมพันธุ์ได้ ทั้งนี้จะส่งผลให้ประชากรจิ้งจกลดลงตามลำดับ
      5.ติดตามประเมินผลเพื่อเช็คจำนวนประชากรจิ้งจกในพื้นที่ เช่น การติดบ้านจิ้งจก การใช้กล่องกาวจิ้งจก